วัดกลางบางแก้ว ตั้งอยู่ปากคลองบางแก้ว ตำบลปากน้ำ อำเภอ นครชัยศรี จังหวัดนครปฐม เดิมชื่อว่าวัดคงคาราม คนทั่วไปแถบ บริเวณนครชัยศรีนี้ มักเรียกว่า วัดกลาง วัดกลางบางแก้ว เป็นวัดโบราณเก่าแก่สร้างมาแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา หรือตอนปลายของ ยุคอู่ทอง จากสภาพโบราณวัตถุภายในวัด เป็นต้นว่าอุโบสถ ใบเสมา และวิหาร ตลอดจนพระพุทธรูปหินทรายแดง ซึ่งเป็นพระประธาน ในอุโบสถ คือ หลวงพ่อโต วัด กลางบางแก้วนี้ ไดรับการปฏิสังขรณ์ซ่อมสร้างสืบต่อกันเรื่อยมา และหากพิจารณาดูสภาพโดยทั่วไป แล้ว ก็พอจะสันนิษฐานได้ว่าเป็นวัดที่เคยเจริญรุ่งเรืองมาแต่สมัยอดีต เพราะมีถาวรวัตถุหลายอย่างที่แสดงให้เห็นว่า ได้มีการก่อสร้าง และปฏิสังขรณ์สืบเนื่องกันต่อๆมา เช่นภาพจิตรกรรมฝาผนังในอุโบสถและภาพจิตรกรรมฝาไม้สักทองด้านในหอไตร ซึ่งมีความงดงาม มาก อันแสดงถึงฝีมือช่างเมื่อครั้งยุคต้นกรุงรัตนโกสินทร์
สิ่งที่น่าสนใจภายในวัด
หอไตร
ตั้งอยู่ข้างหอระฆัง ลักษณะเป็นแบบอาคารทรงไทย ส่วนบนสอบเล็กน้อยเข้าหาแนวกึ่งกลาง ในแนวยาวของผนังด้านทิศใต้ สระน้ำ ที่เป็นที่ตั้งของหอไตรนั้น มีขนาดกว้าง ๑๐.๔ เมตร ยาว ๑๔ เมตร เห็นได้ชัดว่าเป็นสระที่ขุดขึ้นสำหรับหอไตรโดยเฉพาะผนังทั้งสี่ด้าน ก่ออิฐกรุแน่นหนาโดยรอบ ไม่เหมือนกับบางแห่งที่มีสระน้ำใหญ่ แล้วมีหอไตรตั้งอยู่เป็นส่วนหนึ่งของสระ แต่สระนี้มีขนาดรับกันพอดี กับหอไตร ภายในหอไตรนี้ แต่เดิมเป็นที่เก็บคัมภีร์ และสมุดข่อยของทางวัดบรรจุอยู่ ตู้ลายรดน้ำจำนวน ๕ ตู้ และของเก่าบางอย่าง เอาไว้ ค่อนข้างหนาแน่น และไม่เป็นระเบียบ ปัจจุบัน ทางวัดได้นำคัมภีร์สมุดข่อย และข้าวของต่างๆ ไปจัดแสดงไว้อย่างเป็นระเบียบ ในพิพิธภัณฑ์พระพุทธวิถีนายก ซึ่งเป็นอาคารใหญ่ทางด้านหน้าของหอไตร ตัวหอไตรปัจจุบันจัดทำความสะอาด เพื่อให้มีสภาพดีที่สุด และมีอายุยืนยาวต่อไป
พิพิธภัณฑ์พระพุทธวิถีนายก
แบ่งออกเป็น 3 ชั้น ได้แก่
ชั้นที่หนึ่ง จัดแสดงประวัติและข้าวของเครื่องใช้ของหลวงปู่บุญและหลวงปู่เพิ่ม เครื่องรางของขลัง วัตถุมงคลและพระบูชาของหลวงปู่ อีกส่วนหนึ่งจัดเป็นเรื่องตัวยาไทย สมุนไพร ยารักษาโรค ปฏิทินโหราศาสตร์เขียนด้วยลายมือหลวงปู่ รูปปั้นและรูปถ่ายของหลวงปู่ นอกจากนี้ยังมีคัมภีร์ใบลาน สมุดข่อย ตำราโหราศาสตร์ ตำรายาไทย สมุดภาพพระมาลัย
ชั้นที่สอง จัดแสดงเครื่องถ้วยชามของใช้ แก้วเจียระไน เครื่องทองเหลือง ธรรมาสน์มุกของหลวงปู่บุญ ซึ่งพระวรวงศ์เธอพระองค์เจ้า อาทิตย์ทิพอาภา ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ในรัชกาลที่ 8 สร้างถวาย
ชั้นที่สาม จัดแสดงพระบุเงิน และพระบูชาไม้แกะ ธรรมาสน์บุษบกเก่าสลักไม้ลงรักปิดทอง และกุฏิเก่าของหลวงปู่ที่นำมาประกอบใน ลักษณะเดิม เพื่อประดิษฐานหุ่นขี้ผึ้งของหลวงปู่เหมือนกับสมัยที่ท่านยังมีชีวิตอยู่
***พิพิธภัณฑ์เปิดทุกวันพฤหัสบดี - อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ ตั้งแต่เวลา 09.00-16.00 น. ค่าเข้าชมผู้ใหญ่ 20 บาท เด็กนักเรียน นักศึกษา 10 บาท (เข้าชมเป็นหมู่คณะ ต้องทำหนังสือจดหมายติดต่อล่วงหน้า เรียน เจ้าอาวาสวัดกลางบางแก้ว)
สอบถามเพิ่มเติม โทร. 0 3433 1462, 0 3433 2182